Türkçe dersine nasıl çalışmalıyız?

Türkçe dersi Teog başta olmak üzere tüm sınavlarda belirleyici derslerden biridir. Türkçe konuşmak, Türkçeyi ve onun kurallarını bilmek için yeterli değildir. Bu yüzden Türkçe dersi asla hafife alınmamalıdır. Üzerinde hassas bir şekilde durulmalıdır.

 Türkçe dersini, "Dil Bilgisi" ve "Anlam Bilgisi" olmak üzere iki bölümde ele almak daha uygun olur. Kişinin anlama ve yorumlama gücünü geliştirdiği için bu derste başarılı olmak, diğer derslerdeki, özellikle sözel derslerdeki başarıyı olumlu yönde etkilemektedir. Doğru cevabı bulmak; soruyu doğru okumaya, doğru anlamaya ve doğru yorumlamaya bağlıdır.

Kitap okumak insanın yorum yapabilme yeteneğini, anlama gücünü ve kelime hazinesini geliştirir. Bu yüzden kitap okumak Türkçe sorularını cevaplandırırken çok önemlidir.

 Türkçe sorularının yaklaşık % 80'i "Anlam Bilgisi" sorusudur. Bu soruları daha hızlı ve hatasız çözebilmek için bol bol kitap okumamız gerekir.

Anlam bilgisi soruları öğrencilere kolay gelen sorulardır ama öğrencilerin en çok hata yaptığı sorular da yine anlam bilgisi sorularıdır. "

Anlam Bilgisi sorularını da üç ana başlıkta değerlendirebiliriz: Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam, Parçada Anlam.

"Sözcükte Anlam" sorularını kolay çözebilmek için sözlük bilgimizin yeterli seviyede olması gerekir. Bilmediğimiz kelimelerin anlamlarını hemen sözlükten bulup öğrenmeliyiz. Böylece soruları daha hızlı ve hatasız bir şekilde çözebiliriz.

"Cümlede Anlam" konusunda cümle yorumu, cümle oluşturma ve cümle tamamlama gibi sorular gelmektedir. "Cümlede Anlam" sorularını hızlı çözebilmek için bol kitap okumak soru çözme hızımızı artıracaktır.

"Parçada Anlam" konusu ise Türkçe dersinin belkemiğidir. Parçada anlam sorularını çözerken karşımıza bir kez daha kitap okumanın önemi çıkmaktadır. Parçada anlam sorularının uzun sorular olması ve sürekli zamanla yarış hâlinde olmamız parçaları bir okuyuşta anlayacak seviyeye gelmemizi zorunlu kılmaktadır. Bu da ancak kitap okuyarak ve bol soru çözerek olabilir. Parçada anlam sorularını doğru ve hızlı bir şekilde çözebilmek için dikkat edeceğimiz bazı kurallar vardır:

Parçada anlam sorularında öncelikle soru kalıbını okuyarak metnin bize ne anlatmak istediğini anlamalı, soru cümlesinin "bu bilgilere göre" şeklinde başladığına dikkat etmeliyiz. Böyle başlayan sorularda aklımızda konuyla ilgili diğer bilgileri, kendi görüşlerimizi bir tarafa bırakmalı metinlerde verilenlerle karıştırmamalıyız. Metinleri okurken önemli kısımların altını çizmeliyiz ki tekrar metne döndüğümüzde zaman kaybetmeyelim. Soru kalıbında olumsuz ifadeler varsa mutlaka altını bir kere daha çizmeli ve bizden istenen şeyin ne olduğuna dikkat etmeliyiz.

Dilbilgisi sorularını çözmenin ilk adımı konuyu anlamaktır. Konuyu iyice anlamadan dilbilgisi sorularını çözmek yanlış olur. Konuyu gerek öğretmenden gerekse çalıştığımız kaynaktan iyice öğrenmeli varsa bu konuyla ilgili çözümlü soruları incelemeli ve daha sonra konuyla ilgili testlerin çözümüne geçmeliyiz.


"Verimli Ders Çalışma Yolları" yazının devamında...>

Verimli Ders Çalışma Yolları

Sınava hazırlık sürecini planlı ve verimli değerlendiren öğrenciler doğal olarak amaçlarına ulaşacaklardır. Dileğimiz hepinizin beklentilerinin gerçekleşmesidir.  Uzun yıllar boyunca yapılan gözlemler başarısızlığın en önemli nedenlerinden birinin planlı ve düzenli çalışma alışkanlığının eksikliği olduğunu göstermektedir. Bir konuyu öğrenmek ve bilgilerinizi kalıcı hale getirmek ancak bol soru çözmek, tekrar yapmak ye planlı çalışmakla mümkün olacaktır.

Öğrenme Nedir?

Öğrenme, kişinin öğrenme yaşantısı sonucu davranışlarında meydana gelen kalıcı izli davranış değişikliğidir. Tanımdan da anlaşılacağı gibi öğrenmede "davranış değişikliği" vardır. Çalışma sonucunda davranış değişikliği gözlemlenmiyorsa öğrenme gerçekleşmemiş demektir. Öğrenme olumlu yönde olabileceği gibi olumsuz yönde de olabilir. Önemli olan öğrenilen bilgiler arasında bağlantı kurabilmektir. Öğrenmede "tekrar ve yaşantı" önemli bir rol oynamaktadır. Bireyin öğrenmesini sağlayan kişisel ve çevresel etkenler vardır. Kişisel etkenler yaş, zeka ve genel uyarılmışlık halidir. Zeka ne kadar yüksekse öğrenme o kadar hızlı olur. Düzenli ve bilinçli yapılan tekrarlar ise öğrenmede kalıcılığı sağlar.

Hedefe Ulaşmada Amaç ve Öncelik Belirleme

Etrafınıza dikkatlice baktığınızda, başarılı kişilerin ne yapmak istediğini bilen, hedefini önceden belirleyen ve başaracağına inanan kişiler olduğunu görürsünüz.

Bir şeyi elde etme sürecinde ne istediğini belirlemek yani amaçları oluşturmak ilk adımdır. Amaçları önceden belirleme, kişide ulaşılması gereken bir nokta düşüncesini belirler. Kişi o amaca ulaşmak için çalışır. Kısaca amaç belirleme, çalışmak için itici bir güçtür; çünkü istenilen, varılması gereken bir nokta vardır. Bu noktaya ulaşmaksa ancak çalışmakla olacaktır. O zaman yapılacak iş vakit kaybetmeden çalışmaya başlamaktır. Şu anda biz de hayatımızın en önemli süreçlerinden birine adım atıyoruz. Hedefimize ulaşmamız bu süreci nasıl değerlendireceğimize bağlıdır.

İnsan bir şeyi gerçekten istemeye görsün, hiç bir şey aşılmayacak kadar yüksek değildir.

Hedefe Giden Yolda Etkin Zaman Kullanımı

Nasıl Bakarsan Öyle Görürsün!

Fransa'da, ağır işçilerin işleri hakkında ne düşündüklerini incelemek üzere araştırmayı yürüten bir görevli, bir inşaat alanına gönderilir. Görevli, ilk işçiye yaklaşır ve sorar: "Ne yapıyorsun?"

"Nesin sen, kör mü!" diye öfkeyle bağırır işçi, "Bu parçalanması imkansız kayaları ilkel aletlerle kırıyor ve patronun emrettiği gibi bir araya yığıyorum. Cehennem sıcağında kan ter içinde kalıyorum. Bu çok ağır bir iş, ölümden beter."

Görevli hızla oradan uzaklaşır ve çekinerek ikinci işçiye yaklaşır. Aynı soruyu sorar: "Ne yapıyorsun?" İşçi cevap verir:

"Kayaları mimari plana uygun şekilde yerleştirilebilmeleri için, kullanılabilir şekle getirmeye çalışıyorum. Bu ağır ve bazen de monoton bir iş, ama karım ve çocuklarım için para gerekli sonuçta bir işim var. Daha kötü de olabilirdi."

Biraz cesaretlenen görevli üçüncü işçiye doğru ilerler. "Ne yapıyorsun?" diye sorar. "Görmüyor musun," der işçi kollarını gökyüzüne kaldırarak, "bir katedral yapıyorum."

Bu hikâyenin enteresan tarafı her üç işçinin de aynı işi yapıyor olmaları. Görmeyi seçtiğiniz yol sizin tutumunuza bağlıdır. Bugün hava biraz bulutlu mu yoksa biraz güneşli mi! Güllerin dikeni mi vardır, dikenli dalların gülleri mi! Bardağın yarısı boş mudur, yarısı dolu mu! Yoksa bardak olması gerekenin iki katı büyüklükte mi! Seçim size ait.

Hedefe Ulaşmada Başaracağına İnanmak

Hepimiz hayatımızda yapmış olduğumuz işlerin başarıyla tamamlanmasını isteriz. Kim bir işin başarısızlıkla sonuçlanmasını isteyebilir ki? Özellikle de sonuçlanmasını istediğimiz durum LGS gibi bizim için, ailemiz ve çevremiz için bu denli önem taşıyorsa!

LGS sadece başarılı olmak için hazırlandığımız bir sınav değildir. LGS aynı zamanda gelecekteki yaşam standartlarımızı da belirleyen bir ara aşamadır. Aslında bu ara aşamayı iyi sonuçlandırarak tüm hayatımızda başarılı olmayı da belirliyoruz. Tabi ki bunlara ulaşabilmek için de başarıyı "hedef" olarak belirlememiz ve buna gerçekten inanmamız gerekiyor. Bazen içimizden bir ses bize bunu yapamayacağımızı fısıldar. Bunu duyduğumuzda, hissettiğimizde etkilenebiliriz. Önemli olan bu etkiyi her zaman pozitif yöne çevirmek, hedefimize ulaşmakta araç olarak kullanmaktır.

Olumsuz ifade ya da durum ne olursa olsun; başarılı bir insan olarak bunları değerlendirip hedefe ulaşmak için alternatifler üretmeliyiz. Çünkü başarı için gerekli güç içinizde, o fısıldayan sesin hemen yanı başındadır. Bu gücü harekete geçirmek ise tabi ki sizin elinizde. Kendinize hedefinize ulaşmayı ne kadar istediğinizi sorun.

"ÇOK" değil mi? Öyleyse şu egzersizi ses tonunuzu her defasında daha da yükselterek tekrarlayın:

BAŞARACAĞIM!

BAŞARACAĞIM!

İçinizdeki gücü hissediyorsunuz değil mi? Tabi ki başarıya ulaşmak sadece bu güçle ve inanmakla olmayacaktır. Bunlar bizim başarıya doğru yürümemizi, adımlarımızı atmamızı sağlayan öğelerdir. Başarıya ulaşmak için hedefe doğru yılmadan, vazgeçmeden yürümemiz adım atmamız gerekecektir. Her adımda, her soruda, her nette hedefimize daha da yaklaşırız. Unutmayın, mermeri delen de suyun gücü değil, sürekliliğidir. Bu yüzden hedefe doğru yürürken "süreklilik" esastır.

Hedefe Ulaşmada Planlı Çalışmak

Eğer siz de "derslerimi yetiştiremiyorum, okul dersleri ile LGS'ye hazırlık bir arada gitmiyor, zaten yazılılar da üst üste geldi, yetişemiyoruuum!!!" diyorsanız, plansız çalışıyorsunuz demektir.

Peki böyle bir sorunu nasıl çözümleyebiliriz? Tabi ki plan yaparak!

Plan, yapılacak işlerin belli bir süre ve düzene sokulmasıdır. Yani hangi derse ne zaman ve ne kadar çalışacağınızı belirlemektir.

Hedefe Ulaşmada Planlı Çalışmayı Engelleyen Etmenler

Bu kadar çalışma yeter.

Ben yapamam ki!

Bugün çok yorgunum

Benim çalışmaya ihtiyacım yok.

Bu konu çok zor.

Bu konular hayatta lazım olmaz.

Bugün zamanım yok.

Yukarıdaki cümlelerden bazıları ya da hepsi sizin de sık sık kullandıklarınız arasındaysa artık plan yapmaya başlamalısınız demektir! İşte size plan yapmanın bazı püf noktaları:

Evinize gittiğinizde kendinize belirli bir zaman dilimi ayırın ve bu süre içerisinde dinlenin. Günlük ders çalışma programı hazırlayın ve hazırlarken şunlara dikkat edin:

Verimli olarak ders çalışabileceğiniz zaman dilimini ve çalışacağınız dersleri belirleyin. Zorlandığınız derslerden çalışmaya başlayın, konsantrasyonunuz daha yüksek olduğundan algılamanızı kolaylaştıracaktır. Çalışırken ders  sıralamasının bir sözel bir sayısal olmasına dikkat edin. Böylece beyninizin sözel ve sayısal alanları eşit şekilde çalıştığından daha yüksek verim alacaksınız. Ders çalışırken her 45 dakikada bir 5 dakikalık kontrol tekrarı yapmak, 10 dakika dinlenin. 10 dakikalık molalar sırasında zihninizi dinlendirecek faaliyetlerde bulunun ancak televizyondan uzak durun. Çünkü televizyonu açmak, için çok küçük bir enerji yeterlidir ancak kapatmak gerçek bir mücadeleyi gerektirir.

Hedefe Ulaşmada Çalışmaya Başlamak ve Sürdürmek

Dikkatin dağılması sebebiyle çalışma veriminin düşmesi hem ders başında geçen sürenin uzamasına hem de size keyif veren ve dinlenmenizi sağlayan etkinliklere daha az zaman ayırmanıza yol açar. Diğer taraftan dinlendirici etkinliklere zaman ayıramamak da başarının düşmesine neden olur. Bu durumda zihnimizi dağıtacak etkenlerin ne olduğunu bilmeli ve onları ortadan kaldırmaya çalışmalıyız. Zihnin dağılmasına yol açan iç sebepler hayal kurmak ve endişelere kapılmaktır. Ders çalışırken hayal kurduğunuzu fark ettiğinizde bir an durup ne yapmakta olduğunuzu ve hedefinizi düşünün.

Hedefe Ulaşmada Dikkat Toplama Yolları

Verimli ders çalışma için gerekli temel niteliklerden biri de konsantrasyonu sağlamaktır. Ders çalışırken dikkatimizi çalıştığımız konu üzerine yoğunlaştırmalı, bütün enerjimizi çalıştığımız konuya vererek ders çalışmayı öğrenmeliyiz. Konsantrasyon, dikkatin aynı noktaya toplanması, tüm öğrenme mekanizmalarının aynı noktaya yönlendirilmesi, bütün alıcıların öğrenmeye hazır hale getirilerek algının en yüksek performansına ulaşması olduğu için, bu şekilde yapılan bir çalışma çok verimli olacaktır.

Ders çalışırken şu ve benzeri nedenler dikkatinizi dağıtabilir.

Duygusal sorunlar, 
Fizyolojik rahatsızlıklar,
Önemsiz ayrıntılara takılma,
Öğrenilecek bilgilerin zor ve karmaşık olması,
Çalışma ortamınızın uygun olmaması,
Önemsiz bazı sorunların zihninizi oyalaması

Plansız ve düzensiz çalışma

Önemli olan dikkatimizin dağıldığının farkına varıp zihnimizi tekrar çalıştığımız konu üzerine yoğunlaştırabilmektir. Bunun için de aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz. Çalışmaya başlamadan önce, kendinize çalışma sonunda gerçekleştireceğiniz bir hedef belirleyin. Çalışılan konuya ilgi ne kadar yüksekse öğrenme o kadar kalıcı olur, bu nedenle yapacağınız çalışmayı sevin. Çalışmalarınızda daha önce hazırlamış olduğunuz plana mutlaka uyun.

Bir konuyu çalışırken okuyun, yazın, anlatın kısacası birden fazla öğrenme etkinliği kullanın.  Çalışmaya başlamadan önce iyice dinlenin ve mümkünse planlanan saatler içinde çalışma masanızdan kalkmayın. Başarısızlık korkusunu yenmenin yolu kendine güvenmektir. Kendinize güvenin ve yeterince çalıştığınız takdirde bu sınavı başaracağınızı unutmayın.

Hedefe Ulaşmada Tekrarın Önemi Nasıl Tekrar Yapmalıyız?

Belli bir süre sonunda öğrenilen bilgiler unutulur bu gayet doğaldır. Ancak LGS gibi hazırlık aşaması uzun bir süreçte gerçekleşen sınavlarda yapılan periyodik ve bilinçli tekrarlar unutmayı minimal düzeye indirir. Araştırmalar göstermiştir ki:

45 dakikalık çalışma sonunda yapılan 5 dakikalık tekrarlar öğrenilen bilgilerin 1 gün, 1 günlük çalışma sonrasında yapılan 10 dakikalık tekrarlar öğrenilen bilgilerin 1 hafta ,1 haftalık çalışma sonunda yapılan 20 dakikalık tekrarlar öğrenilen bilgilerin 1 ay ,1 aylık çalışma sonunda yapılan 30 dakikalık tekrarlar öğrenilen bilgilerin uzun süreli

İSOAT

Etkin okuma olarak tanımlayabileceğimiz İSOAT yöntemi 5 adımda gerçekleşir. Bir bilginin öğrenilmesi kadar uzun süreli hafızada saklanabilmesi de önemlidir. Hafızada tutabilmek de düzenli tekrarlar ve öğrenilen bilgiyi anlamlı hale getirmekle mümkün olacaktır. İSOAT öğrencinin aktif olarak öğrenmesini sağlaması, beyninde soru işaretleri yaratıp cevaplarını bulmaya yönlendirmesi, öğrenilen bilgiyi kullanmasını ve düzenli tekrar yapmasını sağladığı için öğrenme etkinliklerinde kullanılması gereken çok önemli bir yöntemdir. Şimdi bu yöntemin adımlarını tek tek inceleyelim.

Bu adımda yapılması gereken 5 dakikalık bir süre içerisinde konunun ana hatlarını okumak, göz gezdirmektir. Burada önemli olan konunun tamamını değil, başlıklarını, altı çizilen ya da koyu yazılan cümleleri, ana hatları ile okumak resim ya da şemaları gözden geçirmektir.

Bu adımda izle basamağında yaptığınız hızlı okuma verilerine dayanarak konuyla ilgili soru oluşturmak temel amaçtır. Anlatılan ya da okunan bir konuyu anlayabilmek için aklınızda sorular oluşturmanız gerekir. Eğer okuduğunuz metne ilişkin aklınıza soru işaretleri oluşmadıysa yeterince anlayamamışsınız demektir. Bu durumda l.adım olan "izle" basamağına geri dönmelisiniz. Konu başlıkları, benzerlik ve farklılıklar ve konuda geçen tanımlar muhtemel sınav sorularıdır, bu soruları bir kağıda not almanız yerinde olacaktır. Bu adım yaklaşık 5 dakika sürmelidir.

Bu adımda bir önceki "sor" basamağında çıkarmış olduğunuz soruların cevaplarını bulmalı ve bir kağıda not almalısınız. Okumuş olduğunuz konudaki ana fikirlerin, işaret kelimelerin dikkatinizi daha çok çekebilmesi için altını çizin ya da yanlarına bir işaret koyun (küçük bir yıldız, ünlem vb.). Sonuç olarak, her zaman, özetle vb. kelimelerin ardından önemli bir açıklama geleceğini unutmayın. Bu adım çalıştığınız konunun içeriğine göre yaklaşık 20 dakika sürmelidir.

Bu adımda önünüzdeki metne bakmadan "sor" basamağında çıkardığınız sorular ve "oku" basamağında aldığınız notlara dayanarak konuyu sanki karşınızda sizi dinleyen birileri varmış gibi yüksek sesle anlatın. Öğrenilen bilgilerin yarısından çoğunun ilk bir saatte unutulduğunu göz önüne alırsak "anlat" basamağındaki tekrar, öğrenmenin kalıcı olması için büyük önem taşımaktadır. Bu adımda önünüzdeki kitabı ve aldığınız notları kaldırıp konuyu kendi kendinize anlatmaya çalışın. Unutmayın ki yeterince öğrenmediğiniz bilgileri anlatmanız mümkün değildir. Bu nedenle yapılan tekrarlar varsa, eksiklerinizi görmek ve tamamlamak açısından oldukça önemlidir.

Hedefe Ulaşmak İçin Olumsuz Düşüncelerden Uzaklaşın

Girmiş olduğunuz sınavı kendiniz için bir "olmazsa olmaz" haline getirmek sınav hakkında olumsuz düşüncelere kapılmanıza neden olacaktır. Bu tür düşünceler kendinize olan saygınızı kaybetmenize ve kendinizi değersiz görmenize yol açabilir. Bunun yerine sınavı kazanmanın tek seçeneğiniz ve son şansınız olmadığını kedinize kabul ettirin, doğru olan da budur. Geçmişteki başarısızlıklarınızı değil, başarılarınızı düşünün. Bu size itici bir güç sağlayacaktır. Kendinize güvenin ama bunun için nedenleriniz olması gerektiğini unutmayın!

Başarısızlıklarımıza hayıflanmak yerine nedenlerini bulmaya çalışın. Aynı nedenlerin yeni başarısızlıklara yol açmasına izin vermeyin. Sınav başarınızla kişilik değerinizi eş görmeyin. Unutmayın ki sınavlarda uygulanan kişilik testleri değil, bilgi ve başarı testleridir. LGS ciddi bir hazırlık gerektiren, zaman zaman stresi de beraberinde getirebilecek bir süreçtir. Bazen enerjinizin tükendiğini hissedebilirsiniz. Böyle durumlarda paniğe kapılmayın, çünkü panik sadece öğrenmenizi engeller. Kendinize bu tür endişelerin sadece zaman kaybı olduğunu tekrarlayın ve ders çalışmaya devam edin.